Việc gìn giữ và phục dựng những nghi lễ trong phong tục cưới hỏi của người Việt xưa đang ngày càng được quan tâm và có nhiều cặp đôi lựa chọn thực hiện. Không chỉ mang ý nghĩa cội nguồn, những nghi lễ này còn thực sự tạo nên nét đẹp trong phong tục cưới gả của người Việt. Và lễ lại quả – một phần của lễ ăn hỏi chính là một tập tục thú vị ấy.
Hãy cùng chúng tôi tìm hiểu về nghi lễ này ngay trong những thông tin dưới đây nhé!
Tóm tắt nội dung
Khái niệm lễ lại quả là gì?
Lễ Lại quả hay còn có tên gọi khác là lễ chuyển lại được biết đến là một trong những nghi lễ xuất hiện trong ngày ăn hỏi ( dạm ngõ). Ở đó nhà gái sẽ trao trả lại cho nhà trai một phần lễ vật của mâm quả cưới. Cùng với trao mâm quả, nghi lễ lại quả thực sự là một nét đẹp trong văn hóa cưới hỏi của người Việt ta từ xa xưa cho đến ngay. Chính vì vậy, dù xuất hiện từ rất lâu đời nhưng cho đến nay lễ lại quả vẫn được duy trì và gìn giữ cho đến ngày hôm nay.
Nghi lễ lại quả là nghi lễ cuối cùng được thực hiện sau khi các nghi lễ hỏi cưới đã kết thúc. Chúng được xem là nghi lễ kết thúc tốt đẹp, thể hiện môi thâm tình, khăng khít giữa 2 gia đình. Lễ ăn hỏi của nhà trai xin phép nhà gái hỏi cưới cô dâu sẽ chỉ trọn vẹn khi lễ lại quả được được thể hiện trọn vẹn, đúng với phong tục. Sau lễ ăn hỏi sẽ là thời gian chuẩn bị cho lễ cưới tưng bừng của đôi uyên ương.
Ý nghĩa của tục lệ lễ lại quả trong dân gian là gì
Nếu như không tìm hiểu một cách cặn kẽ, sẽ khó để có thể biết được ý nghĩa của các phong tục, tục lê cưới của dân gian. Chính vì vậy, để có thể hiểu và làm theo những gì ông cha xa xưa vẫn thực hiện, bạn nên tìm hiểu về ý nghĩa của lễ lại quả này.
Nếu như trao quả trong lễ dạm ngõ là sự thể hiện tình cảm chân thành của nhà trai dành cho nhà gái thì lễ lại quả lại chính là sự đáp lại một cách nồng thắm và chân thành của nhà gái đối với nhà trai. Nghi lễ này thể hiện sự đón nhận chân thành đối với những mâm quả cũng như tấm lòng, tình cảm phía nhà trai đã chuẩn bị. Nhà gái cảm thấy vui mừng và họ chập thuận cho đám cưới.
Nhiều người còn cho rằng, lễ lại quả chính là sự ý nhị, tinh tế thay thế cho câu trả lời đồng ý mà nhà gái muốn gửi đến nhà trai. Sự kết thúc của lễ lại quả chính là thời khắc chuyển tiếp, thời điểm mà hai họ sẽ tiến đến để chuẩn bị cho một đám cưới vui vẻ và hạnh phúc của cặp đôi những như quan viên hai họ.
Ở nhiều địa phương, sau khi lễ lại quả kết thúc cũng là lúc tổ tiên, ông bà và đôi bên cha mẹ chính thức thừa nhận mối quan hệ vợ chồng của cặp đôi. Chính vì vây, họ có thể gọi bố mẹ, ông bà và xưng hô theo đúng cách như khi họ cưới xin chính thức.
>>> Xem ngay Lễ giáp lời là gì
Lễ lại quả được tiến hành như thế nào?
Lại quả là bước kết thúc cuối cùng trong nghi lễ dạm ngõ ( ăn hỏi) do đó, để có được lễ lại quả hoàn hảo cũng cần kể đến trình tự chuẩn của một đám cưới được diễn ra như sau:
Chuẩn bị sính lễ mâm quả trước lễ ăn hỏi
Mâm sính lễ mà nhà trai sẽ mang sang nhà gái là lễ vật cần phải chuẩn bị kỹ lưỡng và chu đáo. Thông thường công đoạn này sẽ được chuẩn bị với sự bàn bạc của cả đôi bên dựa trên những tập tục địa phương. Không cố định số mâm lễ, tuy nhiên chúng thường là mâm mẻ: 5,7 9 đối với các mâm cưới của người Bắc và số mâm chẵn: 6,8,… đối với phong tục của người miền Nam.
Xuất phát lễ ăn hỏi – bưng quả sang nhà gái
Trước khi bưng mâm lễ sang nhà gái, nhà trai cần chuẩn bị và kiểm tra kỹ lưỡng lại một lần nữa các mâm sính lễ. Cùng với đó, theo phong tục của nhiều nơi, nhà trai cũng cần quan tâm đến ngay giờ để xuất phát. Bởi theo họ từng chi tiết này cũng có ý nghĩa rất riêng biệt.
Chào hỏi và trao mâm lễ cho nhà gái
Khi đã đến nhà gái và được chào đón, nhà trai sau đó sẽ trao từng mâm lễ dưới sự chứng kiến của ông bà, cha mẹ và hàng xóm. Mâm lễ sau đó thường sẽ được để trịnh trọng trước bàn thờ tổ tiên – nơi làm lễ nhà gái.
Hai bên cùng trò chuyện thân tình
Sau khi nghi lễ trao mâm quả kết thúc, lúc này nhà trai và nhà gái sẽ ngồi lại và cùng trò truyện. Lần lượt hai bên gia đình sẽ thưc hiện giới thiệu và phát biểu lý do dẫn đến ngày ăn hỏi. Sau bài phát biểu mang tính nghi lễ của nhà trai thì nhà gái sẽ tiếp lời, cảm ơn và nêu lên quan điểm đồng ý về việc gả con gái cho nhà trai. Tiếp đến cả mẹ cô dâu và mẹ chú rể sẽ chính thức mở các mâm lễ dưới sự chứng kiến của quan viên hai họ.
Cặp đôi ra mắt 2 bên gia đình
Sau khi được sự đồng ý từ người lớn, cặp đôi sẽ chính thức ra mắt chào hỏi hai bên gia đình. Lúc này, cặp đôi sẽ cúi chào và sau đó là mới nước những người đến tham dự lễ dạm ngõ.
Thắp hương bàn thờ tổ tiên tại nhà gái
Cô dâu và chú rể sẽ lấy một ít lễ vật được đem đến trong mâm lễ sau đó sẽ dâng lên bàn thờ tổ tiên. Đây chính là nghi lễ linh thiêng của cặp đôi bởi lúc này họ sẽ chính thức “ra mắt” ông bà tổ tiên, mong được chứng giám và phù hộ cho hạnh phúc viên mãn của họ.
Hai bên gia đình sẽ bàn chuyện cho lễ cưới
Một trong những thông tin quan trọng trong lễ cưới đó chính là việc xác nhân lại ngày tổ chức lễ cưới. Thông thường, nhà trai sẽ tham khảo và chọn ngày lành tư trước đó và đưa ra cho nhà gái tham khảo. Ngày cưới sẽ được ấn định với sự hài lòng, đồng ý từ đôi bên gia đình.
Lễ lại quả
Lễ lại quả chính là nghi lễ cuối cùng, kết thúc lễ ăn hỏi. Nghi lễ này mang đậm nét văn hóa và thấm đượm tình của ngời Việt. Dù lễ lại quả chỉ là một nghi lễ này nhỏ và diễn ra khá nhanh chóng nhưng trong một buổi lễ ăn hỏi nó lại mang ý nghĩa đặc biệt về cả tâm linh, tình cảm theo quan niệm của người xưa. Nghi lễ này sẽ được diễn ra với các hoạt động sau.
Nội dung của lễ lại quả là gì?
Người thực hiện nghi lễ lại quả sẽ là người có vai về, thường là bác cả hoặc các bác về đằng nội, đằng ngoại của cô dâu. Người được lựa chọn lễ lại quả chính là người đã có cả con trai và con gái, có con đường làm ăn/quan chức rộng mở, tính tình hiền hậu, dịu dàng. Đây được coi là người sẽ mang lại may mắn cho cô dâu chú rể. Đặc biệt, cần lựa chọn người lại quả vẫn còn cả cặp dội (lựa chọn bác gái vẫn còn đầy đủ vợ – chồng). Sau khi đã ấn định được người tham gia vào lễ lại quả nghi lễ này sẽ được thực hiện như sau:
Bước 1: Xé cau trong tráp trầu cau và đặt phần đem lại lễ bằng tay đặt vào khay tráp.
Bước 2: Tách thuốc lá, rượu, chè khô, bánh trái… theo số chẵn (10) và đặt vào tráp lại lễ.
Bước 3: Bê cháp lại lễ đưa cho đội bê cháp của nhà trai trước khi họ lên xe về.
Những lưu ý khi thực hiện nghi lễ lại quả trong cưới hỏi
Một vài những lưu ý dưới đây sẽ giúp cho bạn có thể thực hiện nghi lễ lại quả một cách trọn vẹn nhất.
- Số quả được đem lại quả thường là số lượng chẵn: 10 quả cau, 10 hộp bánh, 10 lon bia,…Mặc dù cũng có một vài địa phương khi lại lễ lựa chọn số lẻ
- Tráp hoa quả có thể bỏ qua, không cần lại lễ vì chúng thường gắn bằng keo nên không dễ dàng để giỡ ra lại quả.
- Đặc biệt, không được cắt bằng dao, kéo…bởi theo quan niêm kéo sắc nhọn là điểm không may. Các nghi lễ lại quả hoàn toàn cần phải thực hiện bằng tay.
- Khi chia lễ lại quả, đặc biệt phải cho vào khay và lật ngửa nắp hộp, tuyệt đối không được đóng nắp.
Có thể thấy, nghi lễ lại quả rất ý nghĩa và giàu truyền thống văn hóa dân tộc. Chính vì vậy, trong các lễ cưới hỏi hiện nay, các gia đình đều luôn cố gắng để có thể thự hiện đúng với những gì ông bà ta để lại. Hi vọng, với những thông tin mà Nini Store cung cấp trên đây sẽ giúp bạn hiểu thêm về nghi lễ lại quả này. Nếu thấy bài viết này hữu ích, hãy share chúng với người thân và bạn bè để họ cùng tham khảo nhé!
Tham khảo thêm
- Lễ ăn hỏi cô dâu nên mặc áo màu gì đẹp nhất
- Lê dạm ngõ và lễ ăn hỏi có gì khác nhau
- Đám cưới không làm lễ gia tiên là sao
- Mâm quả đám cưới người Hoa gồm những gì